Từ khi thành lập cho đến nay, AFC Champions League (Cúp C1 Châu Á) đã trải qua không ít thăng trầm, thể thức thi đấu Cúp C1 Châu Á cũng theo đó mà có sự điều chỉnh, thay đổi nhằm phù hợp với điều kiện thực tế, đảm bảo tính công bằng, đồng thời mang đến cho khán giả nhiều trận đấu hấp dẫn, kịch tính hơn.
1. Cúp C1 Châu Á là gì?
AFC Champions League (ACL) là giải đấu thường niên do Liên đoàn bóng đá Châu Á tổ chức dành cho các CLB đạt thứ hạng cao tại các giải quốc nội. Giải đấu được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1967 với tên gọi Asian Club Championship. Đến năm 2002 ACL sáp nhập với Cúp C2 Châu Á (Asian Cup Winners Cup) trở thành AFC Champions League. Tên gọi này duy trì cho đến tận ngày nay.

Với các CLB bóng đá trong khu vực Châu Á thì ACL là một trong những sân chơi hấp dẫn nhất, có cấp độ tương ứng với UEFA Champions League, CAF, CONMEBOL Copa Libertadores, OFC Champions League hay CONCACAF. Đây là sân chơi lớn để các đội thể hiện thành tích, chứng minh năng lực, đồng thời có cơ hội tham gia các giải đấu khác với quy mô lớn hơn trên thế giới.
Xem ngay: Lịch phát sóng Trực tiếp bóng đá hôm nay
2. Thể thức AFC Champions League 2023
Thể thức thi đấu Cúp C1 Châu Á có sự thay đổi theo từng giai đoạn nhằm đảm bảo tính phù hợp với tình hình. Năm 2009 là năm đánh dấu sự thay đổi lớn. Theo đó, AFC Champions League được tổ chức theo thể thức vòng bảng 32 đội. Các CLB đến từ quốc gia có nền bóng đá kém phát triển hơn sẽ tham gia vòng sơ loại. Các CLB phân ra thành 2 khu vực miền Đông và miền Tây để thi đấu. 2 đội nhất nhì mỗi bảng được tiến vào vòng đấu loại trực tiếp.
Tuy nhiên, do tác động của đại dịch Covid-19 mà AFC đã quyết định thay đổi, chuyển sang thể thức bong bóng “Bubble”. Từ cuối năm 2021 đến nay, khi dịch bệnh dần lùi xa, BTC giải đấu lại tiến hành theo thể thức “Host By” xen kẽ “Home – Away”.

Theo đó, 40 đội sẽ bốc thăm vào 10 bảng (mỗi bảng 4 đội). 5 bảng từ A – E thuộc khu vực Tây Á, 5 bảng từ F – J thuộc khu vực Đông Á. Tại vòng bảng, mỗi bảng sẽ diễn ra theo thể thức vòng tròn hai lượt tính điểm tại địa điểm tập trung. Đội nhất bảng và 3 đội nhì có thành tích tốt nhất từ mỗi khu vực sẽ đi tiếp vào vòng 16 đội. Vòng 16 đội diễn ra theo thể thức 1 lượt, chung kết tổ chức thi đấu theo thể thức 2 lượt.
3. Thể thức AFC Champions League 2024: Điều chỉnh hoàn toàn
Từ mùa giải 2024/25, Cúp C1 Châu Á sẽ học theo cách làm của UEFA. Nếu như mùa giải 2023 có 40 đội tham gia thì đến năm 2024 chỉ còn 24 đội. Thay vì chia đội như trước thì tất cả các đội đều chuyển sang thi đấu theo thể thức Swiss System.
Mỗi đội chơi ít nhất 8 trận trong giải đấu, trong đó 4 đội trên sân nhà và 4 đội trên sân khách theo phân nhóm hạt giống. 8 đội có thành tích tốt nhất sẽ lọt vào vòng loại trực tiếp. Việc phân chia khu vực Đông Á, Tây Á để thi đấu như trước sẽ bị loại bỏ, thay vào đó là thi đấu toàn châu lục.

AFC Champions League 2023 vẫn đang diễn ra, đây là năm cuối cùng mà BTC giải đấu áp dụng thể thức thi đấu cũ, từ năm 2024 sẽ có nhiều thay đổi mới. Những thay đổi về thể thức thi đấu cúp C1 Châu Á chắc chắn sẽ khiến Việt Nam chúng ta phải đối mặt với nhiều thử thách lớn hơn khi bước ra sân chơi châu lục.
Số đội tham dự giảm, đồng nghĩa với việc cơ hội cho những chiến binh sao vàng sẽ ít đi. Ngoài ra, tuyên bố loại bỏ giới hạn ngoại binh của AFC cũng khiến tuyển Việt Nam chịu thiệt thòi, vì cho đến thời điểm hiện tại V-League vẫn chỉ cho phép mỗi đội được dùng 3 cầu thủ ngoại.