Trong thời đại công nghệ số, mã QR ngày càng được phổ biến rộng rãi nhờ sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội so với các hình thức cập nhật thông tin, thanh toán hay quét mã vạch truyền thống. Vậy mã QR là gì? Có tác dụng gì? Cách tạo mã QR Code như thế nào… tất cả sẽ được cập nhật chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Mã QR là gì?
QR Code (mã QR) có tên gọi đầy đủ là Quick response code (tạm dịch: Mã phản hồi nhanh). Nó còn được biết đến với tên gọi Matrix-barcode – mã vạch ma trận.
QR Code là dạng mã vạch 2 chiều (2D), có hình vuông chấm đen trên nền trắng. Các thông tin trên mã đã được mã hóa, chỉ những thiết bị có chức năng đọc mã vạch, quét mã vạch hay smartphone có chức năng chụp ảnh kèm với các ứng dụng chuyên biệt mới đọc được.

Mã QR được sử dụng rộng rãi trong đời sống, song ít ai biết chúng được tạo ra bởi Denso Wave (công ty con của Toyota) vào năm 1994. Một mã QR có thể chứa đựng một hoặc nhiều thông tin, về: Địa chỉ URL, thời gian, địa điểm, địa chỉ email, tin nhắn SMS, thông tin liên hệ, vị trí địa lý hoặc nội dung ký tự văn bản…
Tham khảo ngay: Telegram Là Gì? Ứng Dụng Telegram Dùng Để Làm Gì? Có Tính Năng Nào?
2. Mã QR có tác dụng gì?
- Đơn giản hóa nhiều thao tác: Thay vì phải tìm kiếm, lật giở nhiều thông tin thì hiện giờ chúng ta chỉ cần quét, mọi thông tin cần thiết sẽ hiển thị. Trong thanh toán, cũng chỉ cần quét là xong, không cần phải nhập thông tin tài khoản, số thẻ… như trước đây, giao dịch chỉ mất vài giây là hoàn tất.
- Thuận tiện trong sử dụng: Mã QR có thể được đặt ở bất kỳ nơi đâu, từ trên bao bì sản phẩm, trên bàn ăn các nhà hàng (thay thế menu)… cho đến các biển quảng cáo ngoài trời. Người dùng chỉ cần một chiếc smartphone là có thể đọc được thông tin mã hóa.
- Truy xuất và trao đổi thông tin nhanh chóng: Việc truy xuất thông tin bằng mã QR đang ngày càng phổ biến nhờ ưu điểm cung cấp thông tin nhanh. Ngoài ra, chúng ta còn có thể trao đổi thông tin liên lạc bằng cách tạo ra một mã QR cho riêng mình.

- Tiết kiệm tài nguyên: Mã QR có dung lượng lưu trữ dữ liệu tương đối lớn, tối đa 7.089 ký tự số và 4.296 ký tự chữ số. Điều này giúp con người tiết kiệm được không ít chi phí in ấn mà vẫn tiếp cận đầy đủ các thông tin cần thiết.
- Tính ứng dụng lớn: Không chỉ được sử dụng trong thanh toán hay sản xuất hàng hóa, mã QR còn được áp dụng trong rất nhiều lĩnh vực đời sống, như: Y tế, giáo dục… Với các doanh nghiệp, việc tiếp thị bằng mã QR đang dần phổ biến, họ có thể sử dụng nó để mã hóa bất cứ thông tin gì, từ danh thiếp cho đến hệ thống thanh toán phức tạp.
- Đáp ứng được yêu cầu thời đại: Trong điều kiện dịch bệnh vừa qua, tính năng không chạm giúp mã QR phát huy tối đa tác dụng. Không chỉ dừng lại ở đó, giải pháp bán hàng không tiếp xúc này sẽ còn tiếp tục phát triển và trở thành hướng đi bền vững trong tương lai. Điều này giúp cả người bán lẫn khách hàng đều cảm thấy an toàn hơn, giảm thiểu việc tiếp xúc là giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh một cách nhất quán.
3. So sánh QR Code với mã vạch truyền thống?
Mã vạch truyền thống ra đời trước và được sử dụng phổ biến trên toàn thế giới. Tuy nhiên, sự ra đời của mã QR với tính năng ưu việt hơn dần khiến mã vạch đạt đến giới hạn và đang dần trở thành quá khứ.

Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan hơn về hai loại mã này.
Nội dung so sánh | Mã vạch truyền thống | Mã QR |
Khả năng lưu trữ | Lưu được 20 số chữ số | Lưu được tối đa 7089 dữ liệu số, 4296 chữ và số cùng nhiều loại dữ liệu khác nhau. |
Khả năng xử lý | Tốc độ đọc chậm hơn so với mã QR.
Bị hạn chế về góc quét, hình ảnh phải rõ, đúng góc mới quét được. |
Tốc độ đọc nhanh, gần như phản hồi tức thì khi quét
Quét được ở nhiều góc khác nhau, ngay cả khi hình ảnh mờ, nhăn hay biến dạng. |
Tính tiện dụng | Không phải ai cũng hiểu được ý nghĩa dãy số bên dưới mã vạch.
Với những mã vạch nâng cao phải sử dụng thiết bị hoặc phần mềm chuyên dụng mới đọc được. |
Không cần hiểu ý nghĩa từ hình dạng mã, chỉ cần lấy điện thoại thông minh quét là dễ dàng đọc được thông tin. |
Bảo mật | Dễ bị sao chép, làm nhái, bị tái sử dụng nhiều lần. | Tính bảo mật cao hơn mã vạch truyền thống.
Mỗi mã QR đều được ghi nhớ, khi đã qua sử dụng thì sẽ được cảnh báo. Thông tin mã hóa thay đổi liên tục tùy theo thời điểm. |
Thẩm mỹ | Tốn diện tích in ấn hơn mã QR. | Có thể phóng to hoặc thu nhỏ mà không ảnh hưởng đến việc quét, không tốn diện tích. |
4. Làm sao để quét mã QR?
Ứng dụng linh hoạt và thao tác nhanh gọn là 2 ưu điểm lớn của mã vạch QR. Để quét mã QR Code bằng điện thoại, các bạn làm theo hướng dẫn sau:
Quét QR Code bằng điện thoại iPhone
Quét bằng ứng dụng máy ảnh
Bước 1: Mở ứng dụng máy ảnh trên iPhone lên
Bước 2: Định vị mã QR xuất hiện trong ống kính máy ảnh để quét
Bước 3: Sau khi quét, một thông báo sẽ hiển thị lên màn hình máy ảnh, click vào đó để xem thông tin chi tiết thông tin được liên kết với mã QR
Bước 4: Nếu không thấy thông báo xuất hiện, bạn vào phần Cài đặt của điện thoại > Máy ảnh > Bật công tắc quét mã QR lên là cài đặt được được bật.
Quét bằng Trình đọc mã QR trực tiếp
Bước 1: Vào Trung tâm điều khiển trên iPhone (Bới iPhone 8 trở xuống và iPhone SE bạn vuốt màn hình từ cạnh dưới cùng lên. Với iPhone X trở lên bạn vuốt màn hình từ phía trên bên phải uống để truy cập vào Trung tâm điều khiển).
Bước 2: Vào Trình đọc mã QR (QR Code reader) > Quét mã QR muốn quét
Bước 3: Nếu không thấy xuất hiện biểu tượng trình đọc mã QR trong Trung tâm điều khiển, bạn hãy tới Cài đặt > Trung tâm điều khiển > Tùy chỉnh điều khiển > Điều khiển khác
Bước 4: Chọn dấu cộng màu xanh bên cạnh Trình đọc mã QR (QR Code reader)
Bây giờ, tính năng quét mã QR đã được thêm vào Trung tâm điều khiển, bạn chỉ cần mở lên và quét như bình thường là sẽ ra thông tin.
Quét QR Code bằng điện thoại Android
Không phải điện thoại Android nào cũng hỗ trợ quét mã QR trên camera. Nếu điện thoại của bạn có, chỉ cần mở camera máy ảnh lên, quét là được. Nếu điện thoại của bạn không hỗ trợ, hãy quét thông qua một số App như: Zalo, Google hoặc tải các ứng dụng quét mã QR trên CH Play về để quét.
Dưới đây chúng tôi hướng dẫn bạn quét mã QR bằng ứng dụng Zalo. Các bước thực hiện như sau:
Bước 1: Vào zalo trên điện thoại
Bước 2: Nhấn vào biểu tượng mã QR (phía trên góc phải màn hình) > Đưa ống kính vào mã QR cần quét
Sau khi quét, thông tin sẽ hiển thị trên màn hình, nếu có liên kết, các bạn chạm vào đó để đường link dẫn tới trang web có thông tin chi tiết.
5. Cách tạo QR Code cho riêng mình
Không chỉ các tổ chức/ Doanh nghiệp, mà mỗi người dùng cá nhân cũng có thể tự tạo mã QR để ghi thông tin của mình và chia sẻ cho người khác nếu cần thiết. Cách tạo mã QR Code như sau:
Bước 1: Truy cập Vào Đây để vào trang web hỗ trợ làm mã QR
Bước 2: Chọn hình thức thông tin tạo mã QR (Văn bản, email, URL, Wifi…) > Nhập thông tin vào ô > Tạo mã QR
Bước 3: Đăng nhập hoặc đăng ký nếu bạn chưa có tài khoản: Nhập tên > Nhập Website > Next
Bước 4: Chọn Download, đợi vài giây để tải ảnh mã QR của mình về (hoặc chụp màn hình điện thoại để tiện chia sẻ cũng được).
Smartphone nói riêng, các thiết bị thông minh nói chung đang phát triển mạnh mẽ, tạo môi trường thuận lợi để QR Code lên ngôi và dần đưa mã vạch truyền thống trở thành quá khứ. Có thể thấy đây là xu hướng phát triển tất yếu, khi xã hội ngày càng phát triển, mọi nhu cầu đều tăng cao, đòi hỏi những thứ hiện đại và tối ưu hơn.
Bài viết của FPT Telecom đã chia sẻ về khái niệm mã QR là gì, có tác dụng gì, và hướng dẫn cách tạo mã QR Code… Hy vọng bạn đã tự làm mã QR đơn giản cho riêng mình, để trải nghiệm những tiện ích ưu việt của nó, tuy nhiên bạn nên hạn chế quét QR Code ở những nơi công cộng, đông người qua lại, tránh kích hoạt mã độc hoặc bị đánh cắp thông tin.